
Culture Stop: Wielkanoc po angielsku
Autor Roxana
Wiosna to czas rozkwitu, cieplejszej pogody i dłuższych dni. Zazwyczaj w kwietniu obchodzimy również jedno z najpopularniejszych świąt – Wielkanoc. Dbamy o porządek w naszych domach, przygotowujemy pisanki i koszyczek, a w niedzielny poranek zasiadamy do uroczystego śniadania. A jak wygląda Wielkanoc w krajach anglojęzycznych?
Anglia i Stany Zjednoczone, podobnie jak Polska, również mogą pochwalić się swoimi wielkanocnymi tradycjami. Podczas gdy Wielkanoc w USA nie należy do hucznie obchodzonych świąt, w Wielkiej Brytanii pierwsze celebracje zaczynają się już w czwartek.
Zobaczcie, jak wygląda Wielkanoc po angielsku!
Wielki Tydzień – jak Brytyjczycy przygotowują się do Wielkanocy?
Podobnie jak w Polsce, mieszkańcy Wysp Brytyjskich rozpoczynają przygotowania do Wielkanocy już w Wielki Czwartek (Maundy Thursday), a świąteczny okres kończą Poniedziałkiem Wielkanocnym (Easter Monday).
Przejdźmy wspólnie przez każdy dzień z osobna i przyjrzyjmy się, jakie obrzędy i tradycje wielkanocne można napotkać w Wielkiej Brytanii.
Maundy Thursday
Wielki Czwartek w Wielkiej Brytanii to dzień jałmużny i zwrócenia uwagi na starszych, najbardziej oddanych mieszkańców. Celebracja Wielkanocy otwierana jest przez samego monarchę, stąd też nazwa tego obrzędu – Royal Maundy.
Tradycyjnie, brytyjski monarcha odwiedza tego dnia wybraną katedrę i obdarowuje symbolicznymi monetami tylu mężczyzn i kobiet, ile obecnie liczy sobie lat. Liczba przekazanych monet również równa się wiekowi monarchy.
Przez wiele lat zwyczaj ten odprawiany był przez śp. Królową Elżbietę II. Mamy nadzieję obserwować kontynuację tej tradycji przez jej syna, Króla Karola, który w obecnym roku 2023 świętować będzie swoje 75. urodziny.
Good Friday
Wielki Piątek jest na wyspach brytyjskich dniem wolnym od pracy (bank holiday), a tradycyjną aktywnością tego dnia jest wypiekanie słodkich bułeczek.
Hot cross buns, bo tak nazywają się te słynne drożdżówki, to tradycyjny wielkopiątkowy wypiek z dodatkiem rodzynek i skórki pomarańczowej. Swoją nazwę zawdzięczają znakowi krzyża, którym udekorowana jest każda bułeczka.
Holy Saturday
Wielka Sobota nie ma swoich własnych tradycji czy ceremonii, jednak z pewnością jest to dzień przygotowań i dekorowania domów i mieszkań. Podobnie jak w Polsce, w Anglii również napotkać można kolorowe jajka czy koszyczki, jednak mają one charakter wyłącznie dekoracyjny.
Easter Sunday
Przechodzimy do kulminacyjnego punktu świąt, czyli Niedzieli Wielkanocnej. Zamiast uroczystego śniadania, Anglicy zasiadają popołudniem do suto zastawionego stołu na świąteczny obiad. O poranku ma jednak miejsce tradycyjna dziecięca zabawa, czyli egg hunt – polowanie na jajka.
Popularniejsze od pisanek są jajka czekoladowe, i to właśnie ich poszukują dzieci w wielkanocny poranek. Najczęściej zabawa ma miejsce w ogrodzie, gdzie reszta rodziny zawczasu ukryła łakocie. Można jednak spotkać szerszą wersję tej tradycji w parku czy nawet w lesie.
Uroczysty wielkanocny obiad to przede wszystkim jagnięcina. Na stole znajdziemy również sporo słodkości, jak wcześniej wspomniane czekoladowe jajka, pudding, czy simnel cake – tradycyjne ciasto marcepanowe udekorowane jedenastoma kulkami, które symbolizować mają 11 apostołów bez Judasza.
Wielka Brytania, ale również i Stany Zjednoczone sławią się inną wielkanocną tradycją – egg rolling. W świąteczną niedzielę organizowane są zawody staczania jajek po wzgórzu. Kto jako pierwszy stoczy swoje jajko w całości, tj., bez pękniętej skorupki, wygrywa!
Co ciekawe, ta tradycja również skrywa w sobie chrześcijańską symbolikę – przetaczane jajko ma bowiem ukazywać odsunięty od grobu głaz.
Easter Monday
Poniedziałek wielkanocny, niestety, nie wiąże się z oblewaniem wodą jak w naszej tradycji. Easter Monday w Anglii to dzień wolny od pracy, który mieszkańcy wysp spędzają na wspólnym czasie z rodziną, grillowaniu, a także… zakupach. Podobnie jak w drugi dzień świąt bożonarodzeniowych, poniedziałek wielkanocny to dzień wyprzedaży i sporych obniżek.
Wielkanocna parada w USA
Stany Zjednoczone dużo większą uwagę skupiają na Bożym Narodzeniu czy Święcie Niepodległości; Wielkanoc w USA to tylko jeden dzień, niedziela. Nie uświadczymy tutaj wcześniejszych przygotowań czy słodkiego lenistwa w poniedziałek, który jest już dla Amerykanów dniem pracującym.
Jest jednak jedna żywa wielkanocna tradycja, którą z pewnością mieszkańcy i goście USA mogą się szczycić. Mowa tutaj o Easter bonnets, czyli kapeluszach wielkanocnych. Amerykanie w niedzielę wielkanocną dekorują swoje nakrycia głowy, tworząc niejednokrotnie bardzo ekstrawaganckie projekty!
Oczywiście, istnieje mnóstwo konkursów na najlepszy wielkanocny kapelusz, a także organizowane są parady, podczas których mieszkańcy mogą pokazać swoje i podziwiać inne, kolorowe bonnets.
Najpopularniejsza parada wielkanocna odbywa się oczywiście w Nowym Jorku na 5th Avenue.
Happy Easter!
Mamy nadzieję, że ten artykuł z serii kulturowej pozwolił Wam lepiej poznać anglosaskie obrzędy wielkanocne! Kto wie, może kiedyś przyjdzie Wam świętować ten czas za oceanem? W takim przypadku, po przeczytaniu naszego tekstu, nic nie powinno Was zaskoczyć!
Lista przydatnych słówek związanych z Wielkanocą:
- Easter – Wielkanoc
- Basket – koszyczek
- Bunny – zajączek
- Resurrection – Zmartwychwstanie
- Cross – krzyż
- Crucifixion – ukrzyżowanie
- Procession – procesja
- Fast – post, pościć
- Horseradish – chrzan
- Lamb – baranek
- Sour rye soup – żurek
- Blessed – poświęcony (w kontekście religijnym)
- Custom – zwyczaj
- Mass – msza
- Church – kościół