First Conditional, czyli pierwszy tryb warunkowy

“Wyjdziesz na dwór jak posprzątasz swój pokój!” – brzmi znajomo?

W dzieciństwie – choć z pewnością w dorosłości zdarza się ich nie mniej – słyszeliśmy wiele zdań warunkowy. Jeśli zrobisz to, dostaniesz tamto. Choć dla dziecka łaknącego niekończącej się zabawy niektóre warunki mogły brzmieć jak kolosalny wysiłek, z reguły były to czynności o wysokim prawdopodobieństwie sukcesu. W takich właśnie przypadkach anglojęzyczni rodzice (i nie tylko) używają konstrukcji First Conditional – pierwszego trybu warunkowego.

Zobaczmy, jak dokładnie wygląda struktura i użycie tego trybu warunkowego, omówmy przykłady, a także różne rodzaje zdań w zależności od wybranego słowa w If-clause.

Kiedy używamy pierwszego trybu warunkowego?

Pierwszy tryb warunkowy w języku angielskim pomoże nam do wyrażenia sytuacji, w których do osiągnięcia rezultatu potrzebny jest konkretny warunek, a spełnienie go jest łatwe i wysoce prawdopodobne. Użycie pierwszego trybu warunkowego jest na tyle szerokie i rozmaite, że ciężko zmieścić go w określone ramy. First Conditional opisuje sytuacje dziejące się w teraźniejszości bądź przyszłości.

W tym miejscu warto zwrócić uwagę, aby nie mylić pierwszego trybu warunkowego z Zero Conditional, czyli zerowym trybem warunkowym. Choć ich tłumaczenia mogą być podobne, używamy ich do całkowicie innych sytuacji. Więcej o Zero Conditional przeczytacie na naszym blogu.

Jak tworzymy pierwszy tryb warunkowy?

First Conditional nie jest skomplikowany w swojej konstrukcji, jednak musimy pamiętać o dwóch czasach gramatycznych używanych w tym trybie warunkowym:

If + Present Simple , Future Simple (will)

 

Część zdania warunkowe (If-clause) tworzymy w połączeniu z czasem teraźniejszym prostym (Present Simple), natomiast druga część zdania – część mówiąca o rezultacie – tworzona jest przy pomocy Future Simple, czy popularnego will. 

Oprócz słówka If w części warunkowej zdania, możemy napotkać również takie wyrażenia, jak When, As soon as, czy Unless. O ich wpływie na pierwszy tryb warunkowy powiemy nieco więcej w następnej części artykułu.

Pamiętajmy o interpunkcji występującej w zdaniach warunkowych: jeśli zaczynamy nasze zdanie od If-clause, musimy postawić po nim przecinek. Jeśli jednak zaczniemy od rezultatu (Future Simple), przecinek pomijamy.

First conditional: przykłady

Spójrzmy na podstawowe i najczęściej spotykane przykłady użycia pierwszego trybu warunkowego:

• If it rains in the afternoon, I’ll stay at home. – Jeśli będzie padało po południu, zostanę w domu.
• You won’t go outside if you don’t clean your room! – Nie wyjdziesz na dwór jeśli nie posprzątasz swojego pokoju!
• If I don’t get a raise at work, I won’t be able to go on vacation this year. – Jeśli nie dostanę podwyżki w pracy, nie będę w stanie pojechać na wakacje w tym roku.
• We’ll miss our train if we don’t hurry! – Spóźnimy się na pociąg jeśli się nie pospieszymy!

Jak wspomnieliśmy w poprzednim paragrafie, słówko If możemy zastąpić również innymi zwrotami w zależności od tego, co chcemy przekazać. Spójrzmy na przykłady:

• When I die, I’ll give everything I have to my husband. – Kiedy umrę, oddam wszystko swojemu mężowi.
• I’ll call you as soon as I have some more information. – Zadzwonię jak tylko będę miała więcej informacji.
• You’ll fail this test unless you study more. – Oblejesz test, chyba że będziesz się więcej uczył. (=You’ll fail this test if you don’t study more)

Jak możemy zobaczyć, każde z tych słów przedstawia nam nieco inny przekaz. When użyjemy, kiedy warunek do spełnienia jest nieunikniony i stuprocentowo pewny. As soon as zwraca naszą uwagę na pilność i czas danego warunku, a unless to po prostu if not.

Uwaga: Mimo iż w polskim tłumaczeniu zdanie warunkowe korzysta z czasu przyszłego, w języku angielskim pamiętajmy o używaniu czasu teraźniejszego prostego – Present Simple.

Podsumowanie

Pierwszy tryb warunkowy – First Conditional – tworzymy przy pomocy użycia czasu teraźniejszego prostego (Present Simple) i czasu przyszłego prostego (Future Simple/will). Zdanie warunkowe wprowadzamy za pomocą słów If, When, As soon as, Unless. Jeśli zaczynamy zdanie od If clause, musimy postawić przecinek. Jeśli jednak zaczynamy zdanie od części mówiącej o rezultacie (main clause), przecinek nie jest konieczny.

Używajmy pierwszego trybu warunkowego do mówienia o sytuacjach, w przypadku których spełnienie danego warunku jest wysoce prawdopodobne – w teraźniejszości bądź przyszłości.