Reported speech, czyli mowa zależna

Mowa zależna (reported speech) polega na przekształceniu oryginalnych słów wypowiedzianych przez daną osobę, aby opisać, co zostało powiedziane, bez bezpośredniego cytowania. Jest to niezwykle przydatna struktura w kontekście raportowania informacji, przytaczania cytatów czy relacjonowania rozmów.

Wprowadzenie mowy zależnej wiąże się z pewnymi zmianami gramatycznymi, które obejmują m.in. cofanie czasu, zmianę zaimków oraz odpowiednie użycie czasowników wprowadzających. W tym artykule przybliżymy Wam te i wiele innych aspektów mowy zależnej w języku angielskim, odkrywając przed Wami kolejne drzwi angielskiej gramatyki!

Mowa zależna: najważniejsze informacje

Choć z pozoru nieskomplikowana, mowa zależna w języku angielskim rządzi się swoimi prawami, o których musimy pamiętać. W kolejnych paragrafach omówimy, jak poprawnie stosować reported speech i na co zwracać szczególną uwagę.

Mowa niezależna vs mowa zależna

Mowa niezależna (direct speech) to dosłowne cytowanie czyjejś wypowiedzi, zazwyczaj ujęte w cudzysłów. Przykład: He said, “I love my dog.” 

Mowa zależna (reported speech) to przekazanie tej samej wypowiedzi w formie pośredniej, bez użycia cudzysłowu. Przykład: He said that he loved his dog.

Najważniejszą różnicą między tymi dwoma formami jest to, że mowa zależna wymaga dokonania kilku zmian w strukturze zdania.

Cofanie czasu

Cofanie czasu to kluczowy element tworzenia zdań w mowie zależnej. Polega na zmianie czasu gramatycznego oryginalnej wypowiedzi na czas “bardziej przeszły”. Na przykład, jeśli w mowie niezależnej użyto czasu Present Simple, w mowie zależnej należy go zmienić na Past Simple.

Podczas przekształcania zdań z mowy niezależnej na zależną należy stosować następujące zasady:

Present Simple ➡️ Past Simple:

He said, “I read books.” ➡️ He said that he read books.

Present Continuous ➡️ Past Continuous:

She said, “I am reading.” ➡️ She said that she was reading.

Present Perfect ➡️ Past Perfect:

They said, “We have already eaten dinner.” ➡️ They said that they had already eaten dinner.

Past Simple ➡️ Past Perfect:

He said, “I went to the store.” ➡️ He said that he had gone to the store.

Pamiętajmy, że czasowniki modalne również mają swoje formy w czasie przeszłym:

“I will come to your party,” she said. ➡️ She said that she would come to my party.

He exclaimed, “I can’t do this!” ➡️ He exclaimed that he couldn’t do that.

“We must hurry!” she said. ➡️ She said that we had to hurry.

Zmiana zaimków, określeń miejsc i czasu

Oprócz zmiany czasów, w mowie zależnej konieczna jest także zmiana zaimków oraz innych słów, które odnoszą się do osoby mówiącej lub odbiorcy wypowiedzi. Przykład:

“I love my dog,” he said. ➡️ He said that he loved his dog.

Inny przykład to zmiana słów określających czas lub miejsce:

“I will meet you here tomorrow,” she said. ➡️ She said that she would meet me there the next day.

Reporting verbs

Reporting verbs, czyli czasowniki wprowadzające mowę zależną, odgrywają kluczową rolę w przekazywaniu czyjejś wypowiedzi w sposób pośredni. Te czasowniki nie tylko wprowadzają relacjonowaną wypowiedź, ale także mogą dodać kontekst, wyrazić ton, emocje lub intencje osoby, która wypowiadała dane słowa.

W zależności od wybranego czasownika, możemy przekazać różne odcienie znaczeniowe, co jest istotne w dokładnym i efektywnym komunikowaniu się.

Najczęściej używanym czasownikiem jest said, który jest neutralny i najbardziej uniwersalny. Jednak w zależności od kontekstu, istnieje wiele innych czasowników, które mogą być bardziej odpowiednie:

1. asked

“Where are you going?” ➡️ She asked where I was going.

2. told

“You should stay home.” ➡️ He told her that she should stay home.

3. advised

“You should see a doctor.” ➡️ She advised me to see a doctor.

4. warned

“Be careful on the road.” ➡️ They warned us to be careful on the road.

5. suggested

“Let’s go to the park.” ➡️ He suggested going to the park.

6. promised

“I will help you.” ➡️ She promised that she would help me.

7. declared

“I am innocent.” ➡️ He declared that he was innocent.

8. announced

“We are launching a new product.” ➡️ The company announced that they were launching a new product.

9. complained

“This food is too salty.” ➡️ She complained that the food was too salty.

10. insisted

“You must come to the meeting.” ➡️ He insisted that I come to the meeting.

Jak możecie zauważyć, w niektórych przypadkach cofanie czasu nie jest konieczne, a to za sprawą reporting verbs, które również rządzą się swoimi prawami. Jeśli więc istnieje zasada, że po czasowniku suggest dodajemy drugi czasownik w formie gerund (-ing), w mowie zależnej ta zasada się nie zmienia (zobacz punkt 5. powyżej)

Podsumowanie

Mowa zależna to kluczowy element języka angielskiego, pozwalający na efektywne przekazywanie informacji, relacjonowanie wydarzeń i przytaczanie wypowiedzi. Opanowanie zasad cofania czasu, zmiany zaimków oraz odpowiedniego użycia reporting verbs jest niezbędne do poprawnego tworzenia zdań w tej formie. Dzięki temu możemy dokładnie i zwięźle przekazywać cudze słowa w różnorodnych kontekstach.

Zapraszamy do English-Line, gdzie mowę zależną możemy ćwiczyć wspólnie w grupie bądź indywidualnie pod okiem doświadczonych lektorów! 🙂